Effata Parochieblad, mei/juni 2012

Soms heb je een dag die volledig anders verloopt dan je gedacht had. Ik kan daar niet zo goed tegen. Ik hoor tot de mensensoort die zijn bezigheden graag zorgvuldig en strak plant en die deze planning ook liefst zelf in de hand houdt. Zo krijg je het meeste gedaan.

Effata Parochieblad, maart-april 2012 

Op 1 februari van dit jaar overleed de Poolse dichteres Wislawa Szymborska, in 1996 bekroond met de Nobelprijs voor literatuur. Erik Menkveld sprak bij haar overlijden in de Volkskrant over haar ‘onverwoestbare verwondering’: alles is eigenlijk altijd nieuw. Zo dichtte zij:

 ‘Niets gebeurt tweemaal en niets

zal tweemaal gebeuren.’

Elke maand breng ik een dag in stilte door bij de zusters trappistinnen van de abdij Koningsoord in Oosterbeek. Zouden de zusters ook dat vermogen tot verwondering, zo kenmerkend voor de dichteres, kunnen vasthouden?

Effata Parochieblad, februari 2012 - website Nieuwwij.nl

Ze boffen toch maar, de zusters clarissen coletinen te Eindhoven. Die zusters dragen een bijna gezichtsbedekkende sluier, nog iets gezichtsbedekkender dan de sluier van de zusters birgitinessen te Weert en Uden en de aanbiddingszusters van Steyl. Maar ze boffen: neus, mond en kin blijven zichtbaar. Was dat niet het geval geweest, dan hadden de zusters grote kans gelopen om onderweg naar hun halfjaarlijkse tandartsbezoek door oom agent aangehouden te worden. En dan had oom agent de brave zusters op de bon geslingerd. Mooi even 390 euro aan je habijt.

Effata Parochieblad, februari 2011 (veertigdagentijd)

De veertig dagen van de vasten roepen de herinnering op aan de veertig jaren van de woestijntocht van het volk Israël, op weg van het slavenhuis Egypte naar het beloofde land. En zij roepen de herinnering op aan de veertig dagen van het verblijf van Jezus in de woestijn, vóór hij ging rondtrekken om de komst van het rijk van God aan te kondigen. De veertig dagen hebben dus alles met de woestijn van doen.

Effata Parochieblad, april 2011 (Paasnummer)  

Tegen het einde van de middeleeuwen ontstond de gewoonte om de preek op Pasen te openen met enkele grappen. De priester daalde daarvoor van het priesterkoor af en kwam tussen de gelovigen staan. In alledaagse taal vertelde hij enkele paasmoppen. De gelovigen wisten dan meteen dat het een blijde dag was. Er mocht hardop gelachen worden in de kerk. En niemand hoefde zich daarvoor te schamen. ´Risus paschalis´ heette dit gebruik in het Latijn. ´Ostergelächter’ noemden de Duitsers het; het gebruik schijnt in Beieren ontstaan te zijn. Een Nederlands woord bestaat er volgens mij niet voor, maar het had goed ‘paasgelach’ kunnen heten.

Effata Parochieblad, december 2011 (kerstnummer)

Rond het jaar 1500 woonde in de stad ’s-Hertogenbosch een groot genie. De mensen in zijn stad noemden hem Jheronimus van Aken, waarschijnlijk omdat zijn familie zich vanuit die Duitse rijksstad in de Brabantse stad had gevestigd. Toen hij als schilder ook buiten zijn eigen stad bekend werd, ging men hem Jheronimus Bosch noemen. Wij kennen hem meestal van wilde taferelen vol helse gedrochten en fantasiefiguren. Maar Jheronimus Bosch heeft ook een heel ingetogen kerstscène geschilderd.

Effata Parochieblad, mei/juni 2011 (Hemelvaart en Pinksteren)

‘Viri Galilaei, quid admiramini aspicientes in caelum?’ Zo begint het Latijnse intredelied – de introïtus – van Hemelvaart. ‘Mannen van Galilea, wat staan jullie verbaasd naar de hemel te kijken?’ In 1614 gebruikte een dominicaan in Florence, Tommaso Caccini, deze woorden om er een preek mee te openen die uitliep op een tirade tegen de sterrenkundige Galileo Galilei. De ‘viri Galilaei’, de mannen van Galilea, waren bij hem de mannen van Galileo geworden: de volgelingen van de wetenschapper, die met een telescoop naar de hemel keken, verbaasd over de bewegingen die ze daar waarnamen.

In het evangelie volgens Matteüs (Mt. 25:35-36) worden de volgelingen van Jezus aangespoord tot zes vormen van zorg voor de naaste in nood: de hongerigen spijzen, de dorstigen laven, de naakten kleden, de vreemdelingen herbergen, de zieken troosten en de gevangenen bezoeken. Ze zijn bekend geworden als de werken van barmhartigheid. Deze werken vinden hun fundament in de Hebreeuwse Bijbel, door christenen het Oude Testament genoemd. Daar wordt, in het deuterocanonieke boek Tobit, ook het begraven van de doden als een plicht tegenover de naaste genoemd. De joodse uitlegtraditie van de Bijbel, de Misjna, heeft dit overgenomen.